IV Festiwal „Usłyszeć Architekturę”
W stronę Wersalu. Dans le goût français
Pałac Bielińskich w Otwocku Wielkim 22.09-24.09.2023
Czwarta edycja Festiwalu „Usłyszeć Architekturę”, poświęcona w całości twórczości kompozytorów francuskich, stanowi kolejny etap prezentacji stylów narodowych w muzyce minionych epok, tworząc jednocześnie kontrapunkt do poprzedniej, trzeciej odsłony Festiwalu, zatytułowanej „In modo italiano” i skoncentrowanej na barokowej muzyce włoskiej lub pisanej w stylu włoskim przez twórców działających w innych krajach Europy Zachodniej i Środkowej.
Obecna edycja Festiwalu, poszerzona do formuły trzydniowej, ułożona została zgodnie z zasadami kompozycji „szkatułkowej”: piątkowy koncert inauguracyjny i niedzielny koncert finałowy przenoszą słuchaczy na dwór królewski w Wersalu, koncentrując się na muzyce środkowego i późnego baroku z dworu Ludwika XIV oraz okresu Regencji i panowania Ludwika XV, natomiast koncert sobotni i towarzyszące mu wydarzenia prezentują słuchaczom niezwykle rzadko wykonywaną w Polsce muzykę francuskiego renesansu, a więc z okresu panowania dynastii Walezjuszy. W sobotnim programie znajdzie się również akcent średniowieczny, czyli wykład poświęcony twórczości XIV wieku, ilustrowany na żywo przykładami wykonywanymi na kopiach średniowiecznych instrumentów dętych.
Piątek 22. 09. 2023, godz. 18.00
Koncert I
Apothéoses et Concerts
W programie koncertu, wykonywanego na instrumentach historycznych i ich kopiach w niskim stroju francuskim a’=392 Hz, znajdują się skomponowane w latach 1724-25 przez François Couperina tytułowe „Apoteozy” czyli cykliczne utwory programowe dedykowane pamięci uwielbianych przez tego kompozytora wielkich twórców, a zarazem czołowych reprezentantów najważniejszych barokowych stylów narodowych: Arcangelo Corellemu (styl włoski) i Jeanowi-Baptiste Lully’emu (styl francuski), zakończone muzycznym „pojednaniem” obu stylów na mitycznym Parnasie w finałowejSonade en Trio. Programowym „Apoteozom” Couperina towarzyszą korespondujące z nimi stylistycznie i chronologicznie dwa instrumentalne koncerty Antoine’a Dornela ze zbioru Concerts de Simphonies wydanego w Paryżu w 1723 roku.
Program:
Antoine Dornel (1691 — 1765)
I Concert ze zbioru Concerts de Simphonies, Livre III [Paryż 1723]
François Couperin (1668-1733)
Le Parnasse ou l’apothéose de Corelli [Paryż 1724]
Antoine Dornel (1691 — 1765)
V Concert ze zbioru Concerts de Simphonies, Livre III [Paryż 1723]
François Couperin (1668-1733)
L’apothéose de Lully ou Concert instrumental sous le titre d’Apothéose composé à la mémoire Immortelle de l’incomparable Monsieur de Lully [Paryż, 1725]
Magdalena Pilch – flet traverso
Agnieszka Gorajska – flet traverso
Judyta Tupczyńska – skrzypce barokowe
Aleksandra Kelm– skrzypce barokowe
Justyna Młynarczyk – viola da gamba
Patrycja Domagalska-Kałuża – klawesyn
……………………………………………………………………………………………………..
Sobota 23.09.2023
Godz. 15.30
Muzyka w Palais de la Cité
Wykład ilustrowany poświęcony włoskiej i francuskiej muzyce późnego średniowiecza. Zaprezentowane zostaną repliki ówczesnych instrumentów dętych (flety podłużnej, szałamaje, dudy, piszczałka jednoręczna) oraz wykonany krótki program poświęcony XIV-wiecznym utworom instrumentalnym.
Wykonawcy:
Tomasz Dobrzański i Marek Nahajowski – średniowieczne instrumenty dęte
Godz. 16.30
Wywiad z Tomaszem Dobrzańskim – gość specjalny festiwalu, specjalizujący się w wykonawstwie muzyki średniowiecza i renesansu, wywiad prowadzi Marek Nahajowski
Godz. 18.30
Koncert II
Luwr czasów Walezjuszy
Program poświęcony został muzyce francuskiej XVI wieku, przede wszystkim powstałej w czasach panowania Franciszka I – władcy, któremu kraj nad Sekwaną zawdzięcza rozkwit renesansowej kultury i sztuki. Trzon utworów prezentowanych podczas koncertu stanowią pieśni, tańce i lutniowe intawolacje, zaczerpnięte ze zbiorów, wydawanych przez Pierre’a Attaingnanta, Jacquesa Moderne’a, Pierre’a Phalese’a i Tielmana Susato w latach 1529-1550. Spośród nich na szczególną uwagę zasługuję kompozycje wokalne, utrzymane w stylu tak zwanej chanson paryskiej. Posiadają one niezwykle zróżnicowany charakter, tak pod względem muzycznym, jak i literackim. Oprócz wyrafinowanych pieśni o tematyce miłosnej o dworskiej proweniencji i kompozycji ilustracyjnych odnajdujemy wśród nich także frywolne, quasi-ludowe utwory, komentujące styl życia średnich i niższych warstw społeczeństwa lub traktujące o urokach stołu czy alkowy. Ich autorzy – uznani ówcześnie poeci i kompozytorzy – z wdziękiem i kunsztem potrafili poruszać się tak różnorakiej materii, tworząc udane dzieła, zarówno poważne i pełne szlachetnego patosu, jak i rubaszne, służące rozrywce ówczesnego mieszczaństwa. Wiele z tych pieśni uzyskało znaczną popularność także po za granicami Francji, o czym świadczą ich liczne wersje instrumentalne. W programie zaprezentowane zostaną zarówno bardziej stonowane, francuskie utwory lutniowe, jak i późnorenesansowe, wirtuozowskie aranżacje Giovanniego Bassano na flet podłużny solo. Całość uzupełnią tańce na konsort instrumentalny z czasów Franciszka I – od poważnych pawan po ludowe branle.
Maciej Gocman – śpiew
Tomasz Dobrzański – flet podłużny
Anna Wiktoria Swoboda – lutnia
Zespół Musica Perennis:
Marek Nahajowski, Justyna Wójcikowska, Radosław Orawski – flety podłużne
……………………………………………………………………………………………………..
Niedziela 24.09.2023
15.00-16.30 zwiedzanie pałacu
Godz. 17.00
Koncert III
Les Airs de Monsieur Lambert
Marin Marais (1656-1728) V Suite e-moll [Pieces en trio, Paryż 1692]
Michel Lambert (1610-1696) Airs à une, II. III. et IV. parties avec la basse-continue [Paryż 1689]:
Trouver sur herbette
Ma bergère
Je suis aimé
D’un feu secret je me sens consumer
Jean-Féry Rebel (1666-1747) Cinquième Sonate ze zbioru Recueil de douze Sonates a II. et III. Parties avec la basse chiffrée [Paryż 1712]
(PRZERWA)
Michel Lambert (1610-1696) Airs à une, II. III. et IV. parties avec la basse-continue [Paryż 1689]:
Laissez me soupirer
Il faut morir
Ombre de mon amant
Il n’est point d’amour
Jean-Féry Rebel (1666-1747) Les charactères de la dance [Paryż 1715]
Michel Lambert (1610-1696) Airs à une, II. III. et IV. parties avec la basse-continue [Paryż 1689]:
Pour vous beaux yeux
Vos mempris chacque jour
Dialogue de la paix
Chantez, chantez petits oyseaux
Jean-Baptiste Lully (1632-1687) Passacaille z opery Armide LWV 71
Wykonawcy :
Katarzyna Bienias – sopran
Aleksandra Pawluczuk – alt
Aleksander Rewiński – tenor
Piotr Pieron – bas
Filatura di Musica w składzie:
Magdalena Pilch – flet traverso
Agnieszka Gorajska – flet traverso
Judyta Tupczyńska – skrzypce barokowe
Aleksandra Kelm– skrzypce barokowe
Justyna Młynarczyk – viola da gamba
Patrycja Domagalska-Kałuża – klawesyn
Balet dworski Cracovia Danza
