Kategorie
Bez kategorii Praktyka wykonawcza

Gra inégal i inne osobliwości rytmiczne w muzyce dojrzałego baroku

Dobrym przykładem „klasycznego” francuskiego inégal stosowanego na diatonicznych przebiegach szesnastkowych może być Allemande L’Atalante Deuxiéme Suitte J. Hotteterre’a [Premier livre de pièces pour la flûte traversière et autres instruments avec la basse (1715) – fragment]:

Można jej posłuchać tutaj (od 1.44):

W tej samej suicie znajdziemy jeszcze jedną ciekawostkę związaną z grą inégal , a mianowicie Sarabande La Fidelle (od 3.55 na powyższym nagraniu, poniżej fragment przykładu nutowego). Hotteterre jako bodajże jedyny znany z tego okresu autor uważał, że wędrujące ósemki w głosie basowym sarabandy stanowią wyjątek od zasady gry inégal i że zazwyczaj należy wykonywać je równo. Informacja umieszczona przy głosie basowym tej akurat sarabandy (croches inégales et coulées) stanowi więc w jego przypadku niejako „wyjątek od wyjątku” – ósemki w głosie basowym mają być wykonane nierówno a przy tym połączone łukami w pary:

W dalszym ciągu zobaczmy jeszcze przykład sytuacji, w której kompozytor zaleca równe granie ósemek w metrum 2, w którym normalnie powinny one być wykonywane inégal: Michel de la Barre pierwsza część z Suite IIe ze zbioru Premier livre de pièces pour la flûte traversière, avec la basse continue (Paryż 1710) – czwarty system w poniższym przykładzie. Prawdę mówiąc, na równe wykonanie ósemek w tej części wskazywałaby nie tylko słowna uwaga kompozytora, być może napisana z myślą i niedoświadczonych muzykach, ale również inne czynniki, a więc:

 1)duże skoki interwałowe; 

2)powtórzenia dźwięku na tej samej wysokości 

3)pojawienie się pod koniec odcinka złożonego z łączonych w pary szesnastek – w tej sytuacji to one będą wykonane z lekką nierównością, choć akurat nie przy użyciu typowej artykulacji tu-ru, ale przy pomocy łuków: